توماس هابز
از اندیشمندان و متفکران معروف عصر روشنگری می توان به توماس هابز اشاره کرد.هابز در تعقل و اندیشه به دکارت نزدیک تر بود.او هم مثل روشنفکر هم عصر خود معتقد بود تمام جهان هستی بر پایه علم ریاضیات و هندسه قرار دارد.و آگاهی و معرفتی که از راه اثبات ریاضی بدست آید مطمئن ترین شیوه برای اثبات است.
ولی هابز برخلاف دکارت معتقد بود غریزه ای که در بدو تولد بر وجود انسان نهاده شده باشد وجود ندارد.و تمامی دانش ها،ادراک و حس خود انسان ها است و هیچ چیز دیگری به جز ماده و جهان مادی وجود ندارد. و مابقی مفاهیم ساخته و پرداخته ذهن انسان است، حتی خداوند.اگر بخواهیم یک حکم کلی برای هابز صادر کنیم، ایشان به معنای دقیق کلمه ماتریالیست (ماده گرا) بود.
مهم ترین عنصر و اندیشه ی هابز بواسطه باور های فلسفی،معرفتی،انسان شناسی نبود. بلکه شهرت بیشتر او به خاطر باور های سیاسی او بود.هابز معتقد بود ذات انسان جاه طلب،ظالم،خودخواه،حریص و طماع است. و انسان را گرگ انسان می دانست.
وی معتقد بود برای مهار کردن قدرت مطلقه حکومت باید قید و بند هایی به آن زد که حکومت که قدرت زیادی دارد ، نتواند هر کاری را که دلش خواست انجام دهد.سخن درست آن که حکومت را که توسط انسان با طبع و ذات یاغی و ظالم اداره می شود باید با استفاده از روش های نوین مهار کرد. این اندیشه های هابز درست در زمانی که اروپا رنسانس را پشت سر گذاشته و مشروعیت و جایگاه حکومت آسمانی و کلیسا ضربه خورده است، مثل نوش دارو عمل کرد و شیوه و نگاه جدیدی را بوجود آورد. به طوری که دیگر ساختار های سیاسی، مشروعیت خودشان را نه از آسمان بلکه از مردم می گرفتند.سهیم بودن مردم در مشروعیت و انتخاب ساختار سیاسی بزرگترین قید و بند برای مهار قدرت مطلقه حکومت بود.
تحقیق و گردآوری:گروه کارشناسی ایران سکه
خرداد 1401
پرسش کاربران