اسکناس های پیشه وری
با خاتمه جنگ جهانی دوم و خروج نیروهای انگلیس از ایران برخلاف معاهده تهران نیروهای شوروی به دستور استالین در خاک ایران ماند. ارتش شوروی نیروهای خودش را در قالب فرقه دموکرات آذربایجان ادغام و ساعت آذربایجان را به وقت مسکو تغییر داد. عکس های لنین و استالین در جای جای شهر آویزان شدند.و حکومت خودمختار آذربایجان به ریاست سید جعفر پیشه وری تشکیل شد. این حکومت خودمختار به طور بی سابقه بدون حساب و کتاب و دارا بودن سیستم مالی اقدام به چاپ اسکناس کرد.اسکناس های بش قران (5 ریال)، بیر تومن (یک تومان)، ایکی تومن (دو تومان)، بش تومن (پنج تومان)، اون تومن (ده تومان)، اللی تومن (پنجاه تومان) با نوشته های ترکی در پشت اسکناس بدون رعایت ملزومات امنیتی اسکناس نظیر نخ و فیلیگران چاپ شدند.
تا این که حکومت ایران، احمد قوام السلطنه را (که یکی از غولان زمان بود) راهی مسکو برای مذاکره با استالین کرد.سرانجام استالین پذیرفت که درقبال امتیاز نفت شمال، نیروهای شوروی از خاک ایران خارج شوند.و در پی این تصمیم نیروهای ارتش شاهنشاهی به فرماندهی حاج علی رزم آرا عازم آذربایجان شده و در عرض 24 ساعت،آذربایجان را آزاد کردند..
اسکناس های پیشه وری امروزه در میان مجموعه داران علاقه مندان خاص خود را دارد.معمولا این اسکناس ها مهر دار می باشند. اسکناس های بدون مهر کمیاب تر هستند. اینکه این اسکناس ها به چه میزان چاپ شدند آمار مشخصی وجود ندارد. مقدار بزرگی از این اسکناس ها بعد از فروپاشی حکومت خودمختار امحا شدند. امروزه این اسکناس ها با کیفیت بانکی کمتر یافت می شوند و معمولا از خانه های استان آذربایجان بیشتر بیرون می آیند. بسته یا باکس آن ها بسیار نایاب و دیده نشده هستند.
تحقیق و گردآوری: گروه کارشناسی ایران سکه
مرداد 1402
پرسش کاربران