معرفی چند اسکناس ناب
اسکناس 10000 ریال رضاشاه
دوره پهلوی اول را می توان آغاز یک عصر نوین در ایران نامید. در این دوره ایران از نظر سیستم مالی و اداری پیشرفت های چشم گیری می کند.اولین سری اسکناس های رضاشاه در سال 1311 چاپ و روانه بازار می شوند. در سال های بعدی اسکناس 1000 تومانی رضاشاه یکی از زیبا ترین اسکناس های رضاشاه است به چاپ می رسد.این اسکناس به دلیل تبعات اقتصادی که داشت به چاپ انبوه نرسید. و فقط به صورت نمونه دیده شده است.رنگ اسکناس آبی فیروزه ای بوده و عکس رضاشاه در وسط اسکناس ودر پشت اسکناس تصویر پل الله وردی خان اصفهان دیده می شود.قیمت جهانی این اسکناس در بازار های بین المللی ده هزار دلار است. این سکناس جزو اسکناس های نایاب تاریخ ایران است و در عموما درمجموعه کلکسیونر های حرفه ای دیده می شود.
اولین اسکناس ایران
اولین اسکناس در ایران در قرن چهاردهم میلادی در عهد ایلخانان زمان پادشاهی کیخاتون چاپ شد.و به نام چاو مبارک شهرت داشت.با وارد شدن اسکناس در چرخه ی پولی، مردم آن زمان که به دادوستد با طلا و نقره عادت کرده بودند این کالای جدید را نپسندیده و استقبال نکردند.چون تجار و بازاریان باید کالاهای خود را در قبال یک تکه کاغذ به خریدار می دادند باعث آشفتگی خاطر و نارضایتی آن ها شد.به طوری که بازار ها را بسته و عده ای مهاجرت کردند. در تبریز و سپس در شیراز مردم دست به شورش زدند.دربار ایلخانی که از این نارضایتی ها وحشت کرده بود و از وقوع آشوب در ایران می ترسید. دستوری ابلاغ کرد که معاملات به شیوه ی قدیم و با طلا و نقره انجام خواهد گرفت.و تمام اسکناس ها را امحا کرده و از بین بردند که بعد از آن چاو مبارک به چاو نامبارک در میان مردم مشهور شد.اینکه چه تعداد از این اسکناس چاپ شده بود اطلاعات دقیق در دسترس نیست ولی حدس زده میشود که بیشتر از هزار تومان(صد هزار دینار آن روز) چاپ شده بود.
اسکناس آلبرت انیشتین
بدون شک آلبرت انیشتین یکی از شخصیت های ماندگار و تاثیر گذار تاریخ بشریت است.در سال1952 دولت تازه تاسیس یهود برای بهره برداری سیاسی و استفاده از نبوغ این دانشمند،از انیشتین درخواست کرد که رئیس جمهور اسرائیل شود ولی او این پیشنهاد را رد کرد.در سال 1968 کشور اسرائیل اقدام به چاپ اسکناس 5 لیروتی با تصویر انیشتین کرد. این اسکناس امروزه در میان مجموعه داران دنیا محبوبیت خاص خود را دارد.
سکه هایی نیز به رسم و یادبود این دانشمند بزرگ ضرب شده است.رکوردکوچکترین سکه از نظر سایز و اندازه، منقش به تصویر این بزرگمرد می باشد.
اسکناس قطب جنوب
درست است که قطب جنوب در سازمان ملل به عنوان یک کشور شناخته نشده است. بنابراین پول و سکه رایج نمی تواند داشته باشد.ولی در اقدام بی سابقه ای اسکناس هایی پلیمری به نام دلار قطب جنوب چاپ شده است که در میان کارکنان قطب جنوب استفاده می شود.این اسکناس هاعموما منقش به تصویر پنگوئن که نماد قطب جنوب است می باشند.رنگ آبی این اسکناس ها نیز اشاره به آب و یخ موجود در قطب جنوب دارد.
اسکناس های اردوگاه کار نازی ها
در زمان جنگ جهانی دوم رژیم آلمان نازی اکثر اسرای جنگی را روانه اردوگاه های کار می کرد.حکومت وقت در اردوگاه های کار اجباری اقدام به چاپ اسکناس کرد.طراح این اسکناس یکی از محبوسین در اردوگاه کار بود .این اسکناس با نبوغ ایشان به نحوی طراحی شد که هم جلب نظر سران رژیم نازی نکند و هم نمودی از ظلم رژیم به کارگران در اردوگاه های کار باشد. این اسکناس به صورت کوپن و بسیار کم به کارگران داده می شد تا آن ها از فروشگاه اردوگاه خرید مایحتاج بکنند. و چون این اسکناس خارج از اردوگاه ارزشی نداشت بنابراین کارگران با انباشت این پول نمی توانستند ب فکر فرار و خرج آن خارج از اردوگاه بیفتند.
وی به طرز کاملا ماهرانه‌ای کلمه قاتل را در وسط اسکناس نوشت و این کلمه را با دو تن از سربازان به ظاهر ناخوشایند و با سیم خاردار و اسلحه به دوش نمایش داد.بعد ها راز طرح این اسکناس فاش شد و موجب برانگیخته شدن احساسات مردم دنیا و جوامع نسبت به رژیم آلمان نازی شده و تبعاتی را در پی داشت.
اسکناس های پاره در کنگو
با وقوع انقلاب در کنگو و سرنگونی رژیم استبدادی جوزف موبوتو دولت دموکراتیک جمهوری کنگو اقدام به چاپ و نشر اسکناس های جدید کرد.ولی به دلیل مشکلات نقدینگی و تورم و معضلات سیاسی اقتصادی حاکم بر کشورچاپ اسکناس با مشکل مواجه شد.بنابراین دولت تصمیم گرفت از اسکناس های رایج رژیم قبل با کندن یا برش دادن عکس جوزف موبوتو استفاده کند.به همین دلیل این اسکناس ها به اسکناس های پاره مشهور هستند.
تحقیق و گردآوری: گروه کارشناسی ایران سکه
شهریور 1402
پرسش کاربران